ETİK İLKELER VE YAYIN POLİTİKASI
Sosyal Bilimler ve Eğitim Dergisi (JOSSE), 2018 yılında yayın hayatına başlayan uluslararası, hakemli, açık erişimli ve ücretsiz bir dergidir. Yılda iki kez Mayıs ve Ekim aylarında İNGİLİZCE yayın yapmaktadır.
Sosyal Bilimler ve Eğitim Dergisi (JOSSE), öncelikleri arasında yüksek yayıncılık standartlarının sağlanması yer almaktadır. Derginin bu önceliği doğrultusunda önemli bir konu olan yayın etiği, editör kurulları, hakemler ve yazarlar tarafından etik standartları karışılmaya yönelik olmalı ve yayın etiğine özen gösterilmelidir.
Sosyal Bilimler ve Eğitim Dergisi (JOSSE), etik ilkelerle uygun titiz bir hakem değerlendirmesi yoluyla standartları korumayı taahhüt eder. İntihal, verilerin uydurulması ve tahrif edilmesi gibi profesyonel bilimsel etik kuralların ihlali, editörlerce tolerans göstermeksizin çok ciddiye alınmaktadır.
Etik davranış standartlarına uygunluk bu nedenle ilgili tüm taraflardan beklenmektedir: Yazarlar, Editörler, Hakemler ve Yayıncı.
Çift kör hakem değerlendirmesi ve makale seçimi, yalnızca dergi kapsamına giren araştırma alanları ile sınırlıdır. Bu nedenle, belirli etik ilkelerinin geliştirmesi ve kabul edilmesi yayın sürecine dâhil olan herkes (yazar, editör, hakem ve yayıncı) için çok önemlidir.
Sosyal Bilimler ve Eğitim Dergisi (JOSSE)'in Etik İlkeler ve Yayın Politikası;
“Committee on Publication Ethics (COPE)” ve
"Directory of Open Access Journals (DOAJ)" tarafından yayınlanan kural, uygulama ve politikalar dikkate alınarak hazırlanmıştır.
Sosyal Bilimler ve Eğitim Dergisi (JOSSE),
ICMJE'nin yazarlık ve katkıda bulunanlar tanımını destekler.
ETİK İLKELER
1. Yazar için Etik İlkeler ve Sorumluluklar• Dergiye makale yükleyen yazarlar yükledikleri makalenin hukuki sorumluluğunu kabul etmiş sayılırlar. İntihal konusunda sorumluluk tamamen yazara aittir. Bir makale, yazarın kendine ait bir çalışmadan türetilmiş ise bu durum mutlaka dipnotta ifade edilmelidir. Kaynağı gösterilmeden hiçbir bilgi kullanılmamalıdır.
• Tüm yazarlar, gönderdikleri yazılar ile ilgili herhangi bir çıkar çatışması varsa mutlaka bildirmelidir. Eğer çalışma için mali bir destek alınmışsa bu durum da net olarak ifade edilmelidir.
• İncelenmek üzere JOSSE’ye gönderilen çalışmalar öncelikle benzerlik yönünden değerlendirilecektir. Benzerlik oranı maksimum %20 olabilir (Kaynakça Hariç).
• Değerlendirilmek üzere gönderilen çalışmaya katkı sunan kişilerin isimleri mutlaka belirtilmelidir. Ayrıca, çalışmaya katkı sunmadığı halde bir şahsın isminin metne eklenmesi bilimsel etik bakımından doğru kabul edilen bir davranış değildir. Böyle bir durumda sorumluluk tamamen makaleyi gönderen yazara aittir.
Çoklu, Fazlalık veya Eşzamanlı Yayın:• Makale, aynı anda değerlendirilmek üzere birden fazla dergiye gönderilmemelidir.
• Gönderilen çalışma orijinal olmalı ve yeni çalışma önceki çalışmaların genişletilmesi ile ilgili olmadığı sürece, herhangi bir biçimde veya dilde (kısmen veya tamamen) başka bir yerde yayınlanmamalıdır. (Metin geri dönüşümü (kendi kendine intihal) ile ilgili endişelerden kaçınmak için lütfen materyalin yeniden kullanımı konusunda şeffaflık sağlayın.
• Tek bir çalışma, gönderi sayısını artırmak için birkaç bölüme ayrılmamalı ve zaman içinde çeşitli dergilere veya bir dergiye gönderilmemelidir.
• Eşzamanlı veya ikincil yayın, farklı bir okuyucu grubuna yönelik çeviriler veya makaleler için belirli koşulların karşılanması şartıyla bazen mazur görülebilir.
• Bazı makale türlerinin birden fazla dergide yayınlanması, belirli koşulların karşılanması şartıyla bazen haklı görülebilir. Kabul edilebilir ikincil yayın biçimleri hakkında daha fazla ayrıntı I
CMJE'den bulunabilir.
Sonuçlar; uydurma, tahrifat veya uygun olmayan veri manipülasyonu (görüntü tabanlı manipülasyon dahil) olmadan açık ve dürüst bir şekilde sunulmalıdır. Yazarlar, verilerin edinilmesi, seçilmesi ve işlenmesi sürecinde disipline özgü kurallara uymalıdır.
Yapay Zeka Kullanımı: Bir makalenin yazılmasında, makalenin görsellerinin veya grafik öğelerinin üretilmesinde veya verilerin toplanmasında ve analizinde yapay zekâ araçlarını kullanan yazarlar, makalenin ilgili bölümünde bunun nasıl yapıldığını açıklama konusunda şeffaf olmalıdır. Yazarlar, bir yapay zeka aracı tarafından üretilen kısımlar da dâhil olmak üzere makalelerinin içeriğinden tamamen sorumludur ve dolayısıyla yayın etiğinin ihlalinden de sorumludurlar. JOSSE,
COPE'nin "Yazarlık ve Yapay Zeka Araçları" yaklaşımını destekler.
Dikkat:
• Kullanılan bilgilerde ve belgelerde tahrifat yapmak, kişileri ve kurumları aşağılayan ifadeler kullanmak, dini ve milli duyguları kötülemek akademik çalışmalarda bulunmaması gereken ifadelerdir.
• Makalelerde mutlaka Araştırma ve Yayın Etiğine uyulduğu yönünde bir ifadeye yer verilmelidir.
• Bir yazar, yayınlanmış olan çalışmasında önemli bir hata fark ederse, bu konuda şef editöre ve Yayın Kurulu’na derhal haber vermek zorundadır. Böyle bir durumda yazar, ya makalesini geri çekme konusunda veya makaleye dair bir düzeltme yayınlamada JOSSE ile işbirliği yapmakla sorumludur. Sonuçları önemli ölçüde etkileyen hatalar veya suiistimal kanıtı varsa, bu durum
COPE Geri Çekme Kılavuzu'na uygun olarak geri çekilmeyi gerektirebilir.
• Dergi makaleleri intihal taraması yapılmadan kabul etmemektedir.
• Yazarlar, çalışmalarındaki yazılım, anket, inceleme ve ölçekler için kullanma izinlerine sahip olduklarından emin olmalıdır.
• Araştırma makaleleri ve araştırma dışı makaleler (örneğin, Görüş, Derleme ve Yorum makaleleri), ileri sürülen iddiaları desteklemek için uygun ve ilgili literatürden alıntılama yapmalıdır. Kendilerini topluca alıntı yapmak için birkaç yazar arasında aşırı ve uygunsuz öz atıf veya koordineli çabalar kesinlikle önerilmez. Aşırı ve uygunsuz kendi kendine alıntı yapma veya birkaç yazar arasında toplu olarak birbirlerinden alıntılar yapmaya yönelik koordineli çalışmalar kesinlikle önerilmez.
• Yazarlar, bir varlık (bireysel bir kişi veya şirket olabilir) hakkında doğru olmayan ifadelerden veya bu kişi hakkında kişisel iddialar veya saldırı olarak görülebilecek açıklamalardan kaçınmalıdır.
• Halk sağlığı veya ulusal güvenlik için tehdit oluşturmaya yönelik kötüye kullanılabilecek araştırmalar şekilde yanlış uygulanabilecek araştırmalar, makalede açıkça belirtilmelidir. (örneğin, araştırmanın ikili kullanımı). Bunlara biyolojik ajanların veya toksinlerin zararlı sonuçlarının oluşturulması, aşıların bağışıklığının bozulması, kimyasalların kullanımında olağandışı tehlikeler, araştırma / teknolojinin silahlandırılması örnek olarak verilebilir.
• Yazarlara, gönderim esnasında yazar grubunun, sorumlu yazarın ve yazarların sırasının doğru olduğundan emin olmaları şiddetle tavsiye edilir. Revizyon aşamalarında yazarların eklenmesine ve / veya silinmesine bazı durumlar haricinde genellikle izin verilmez. Yazar değişikliklerinin nedenleri ayrıntılı olarak açıklanmalıdır. Bir makale kabul edildikten sonra yazarlar üzerinde değişiklik yapılamayacağını lütfen unutmayınız.
• Yukarıdakilerin tümü ana hatlar olup yazarların telif hakkı ve/veya manevi haklar gibi üçüncü taraf haklarına saygı göstermeleri gerekir.
Yazarlar sunulan sonuçların geçerliliğini doğrulamak için ilgili belgeleri veya verileri talep üzerine göndermeye hazır olmalıdır. Bunlar, ham veriler, örnekler, kayıtlar, vb. şeklinde olabilir. Gizli veya özel veriler gibi hassas bilgiler hariç tutulur.
Olumsuz bir davranış şüphesi veya sahtekârlık iddiası durumunda, Dergi ve/veya yayıncı Bilgiçağı Eğitim Danışmanlık ve Yayıncılık yönergelerine göre bir inceleme yürütecektir. İnceleme sonrasında, geçerli endişeler varsa, ilgili yazar(lar)la verilen e-posta adresleri üzerinden temasa geçilerek sorunu ele alma fırsatı verilecektir. Duruma bağlı olarak, Derginin ve/veya Yayıncının aşağıdakileri, bunlarla sınırlı kalmamak kaydıyla, içeren bir dizi önlemleri uygulaması gerekebilir.
• Makale henüz inceleme aşamasındaysa reddedilebilir ve yazara iade edilebilir.
• Makale halihazırda çevrimiçi olarak yayınlanmışsa, ihlalin niteliğine ve ciddiyetine bağlı olarak:
• Makaleye bir düzeltme konulabilir
• Makaleye bir şerh ifadesi konulabilir
• Veya daha ciddi durumlarda makalenin geri çekilmesi gerekebilir.
Yayınlanan düzeltme metninde, şerh ifadesinde veya geri çekme notunda bu durumun nedeni verilecektir. Geri çekmenin, makalenin platformda tutulduğu, “geri çekilmiş” olarak fligranlandığı ve geri çekme nedeninin fligranlı makaleye bir notla iliştirildiği anlamına geldiğini lütfen unutmayınız.
• Yazarın kurumu konu ile ilgili olarak bilgilendirilebilir.
• Hakem değerlendirme sisteminde etik standartların ihlal edildiğinden şüphelenilmesi durumunda, konu ile ilgili bir bildirim, yazarın ve makalenin bibliyografik kaydının bir parçası olarak eklenebilir.
Temel Hatalar
• Yazarlar, yayınlanan makalelerinde önemli bir hata veya yanlışlık fark etmeleri durumunda hatalarını düzeltmekle yükümlüdürler. Yazar(lar)dan dergi ile iletişime geçmeleri ve hatanın makaleyi hangi anlamda etkilediğini açıklamaları istenir. Hatanın niteliğine bağlı olarak yazılı metnin nasıl düzeltileceğine dair bir karar alınır. Bu karar bir düzeltme veya geri çekme olabilir. Geri çekme notu, makalenin hangi bölümlerinin hatadan etkilendiği ile ilgili şeffaflık sağlamalıdır.
Hakem Önerme veya Hariç Tutma
• Yazarlar, makalelerini gönderirken uygun hakemler önerebilir ve/veya belirli kişilerin hariç tutulmasını talep edebilirler. Hakem önerirken, hakemlerin tamamen bağımsız olduklarını ve hiçbir şekilde çalışma ile bağlantılı olmadıklarını teyit etmelidirler. Farklı ülkelerden ve farklı kurumlardan bir hakem kurulunun önerilmesi şiddetle tavsiye edilir. Sorumlu Yazar hakem önerirken, önerilen her hakem için kurumsal bir e-posta adresi sunmalıdır eğer bu mümkün değilse bu kişilere ait kişisel bir ana sayfaya veya yayın kaydına bir bağlantı linki veya araştırmacı veya yazar kimliği ibraz edilmelidir. Hakem önerilerinizin hakem değerlendirmesi sürecini kolaylaştırmaya yardımcı olabileceğini, dergimizin önerilerinize değer vermekle birlikte önerilen hakemleri seçmeyebileceğini lütfen unutmayınız.
Etik Kurul İzni: Sosyal bilimlerin de içinde yer aldığı tüm bilim dallarında, insanlar ve hayvanlar üzerine yapılan ve etik kurul izni gerektiren çalışmalar için mutlaka etik kurul onayı olmalıdır. İlgili onay makalede belirtilmeli ve belgesi de makaleye eklenmelidir. Etik kurul izniyle ilgili bilgiler (Kurulun adı, kabul tarihi ve kabul numarası) makalenin ilk ve son sayfasında yer almalıdır. 2020 yılı öncesi araştırma verileri kullanılmış, yüksek lisans/doktora çalışmalarından üretilmiş (makalede belirtilmelidir), bir önceki yıl dergiye yayın başvurusunda bulunulmuş, kabul edilmiş ama henüz yayımlanmamış makaleler için geriye dönük etik kurul izni gerekmemektedir.
1. Sosyal bilimler dahil olmak üzere tüm bilim dallarında yapılan araştırmalar için ve etik kurul kararı gerektiren klinik ve deneysel insan ve hayvanlar üzerindeki çalışmalar için ayrı ayrı etik kurul onayı alınmış olmalı, bu onay makalede belirtilmeli ve belgelendirilmelidir.
2. Bu başlık altında, hakem, yazar ve editör için ayrı başlıklar altında etik kurallarla ilgili bilgi verilmelidir.
3. Makalelerde Araştırma ve Yayın Etiğine uyulduğuna dair ifadeye yer verilmelidir.
4. Ulusal ve uluslararası standartlara atıf yaparak, dergide ve/veya web sayfasında etik ilkeler ayrı başlık altında belirtilmelidir. Örneğin; dergilere gönderilen bilimsel yazılarda, ICMJE (International Committee of Medical Journal Editors) tavsiyeleri ile COPE (Committee on Publication Ethics)’un Editör ve Yazarlar için Uluslararası Standartları dikkate alınmalıdır.
5. Etik kurul izni gerektiren çalışmalarda, izinle ilgili bilgiler (kurul adı, tarih ve sayı no) yöntem bölümünde ve ayrıca makale ilk/son sayfasında yer verilmelidir. Olgu sunumlarında, bilgilendirilmiş gönüllü olur/onam formunun imzalatıldığına dair bilgiye makalede yer verilmesi gereklidir.
6. Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine riayet edilmesi gerekmektedir.
Etik Kurul İzni Gerektiren Araştırmalar
• Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar,
• İnsan ve hayvanların (materyal/veriler dahil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanılması,
• İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar,
• Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar,
• Kişisel verilerin korunması kanunu gereğince retrospektif çalışmalar.
• Olgu sunumlarında “Aydınlatılmış onam formu” nun alındığının belirtilmesi,
• Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alınması ve belirtilmesi,
• Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğunun belirtilmesi, gerekmektedir.
2. Editörler için Etik İlkeler ve SorumluluklarEditör ve alan editörleri, açık erişim olarak
Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayınlanan
"COPE Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors" ve
"COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors" rehberleri temelinde aşağıdaki etik görev ve sorumluluklara sahip olmalıdır.
• Dergiye gönderilen makalelerden hangisinin yayınlanılacağına karar verilmesinden, tek başına ve bağımsız olarak JOSSE dergisinin editörü sorumludur. Karar verme aşamasında söz konusu çalışmanın geçerliliği, araştırmacılar ve okuyucular için önemi büyük rol oynamaktadır.
(COPE Davranış Kuralları https://publicationethics.org/).
•Dergiye gönderilen her türlü çalışma hiçbir ayrım gözetilmeksizin değerlendirmeye alınmalıdır. Değerlendirme sürecinin başlatılmasında gereken hassasiyet gösterilmelidir.
• Editör, kör hakem değerlendirme sürecinin adil, tarafsız ve zamanında olmasını sağlamalıdır. Hakem süreci mutlaka gizli tutulmalıdır. Tipik olarak araştırma makaleleri en az bağımsız iki dış hakem tarafından değerlendirilmeli ve editör gerektiğinde ek görüşler almalıdır.
• Editör, uygun, kapsayıcı ve farklı fikirler ihtiyacını göz önünde bulundurarak, ilgili alanda uygun uzmanlığa sahip hakemleri seçmelidir.
• Editör makaleleri; yazarların ırkına, cinsiyetine, cinsel yönelimine, dini inancına, etnik kökenine, vatandaşlığına veya siyasi görüşüne bakılmaksızın entelektüel içerikleri açısından değerlendirmelidir.
• Editör hem çalışmanın ilk geldiği süreçte hem de yayınlanma aşamasında titiz olarak çalışmalı, yayınlanmasında sakınca görülen çalışmaları mutlaka reddetmelidir.
• Editör, tüm dergi yazışmaları için derginin standart elektronik gönderim sistemini kullanmalıdır.
• Editör, yayıncı ile birlikte, editör kararlarına karşı şeffaf bir itiraz mekanizması oluşturmalıdır.
• Editör, dergiye gönderilen tüm materyallerin ve hakemlerle yapılan tüm iletişimlerin gizliliğini, ilgili yazarlar ve hakemlerle aksi kararlaştırılmadıkça korumalıdır. Editör, yayıncıya danışarak gerekli görülen durumlarda kötüye kullanım şüphesi olan makaleleri araştırmak için diğer dergilerin editörleriyle bir takım bilgileri paylaşabilir.
• Gönderilen bir makalede açıklanan yayınlanmamış materyaller, yazarın açık yazılı izni olmadan bir editörün kendi araştırmasında kullanılmamalıdır. Hakem değerlendirmesi yoluyla elde edilen ayrıcalıklı bilgi veya fikirler gizli tutulmalı ve kişisel fayda için kullanılmamalıdır.
• Yayınlanmak üzere JOSSE’ye gönderilen ancak henüz yayınlanmamış tüm makalelerin telif hakları ilgili yazarlara aittir.
• Olası herhangi bir editoryal çıkar çatışması, editörün atanmasından önce yayıncıya yazılı olarak bildirilmeli ve yeni çatışmalar ortaya çıktığında güncellenmelidir.
• Editör, dergiye gönderilen bir çalışmayı, ciddi bir sorun tespit etmediği müddetçe ön inceleme aşamasına kabul etmek ve inceleme sürecinin devamını sağlamak zorundadır. Editörler ayrıca, incelenmekte olan çalışmada önemli sorunlar tespit etmediği müddetçe hakemlerin yapmış oldukları olumlu önerileri dikkate almak zorundadır. Dergiye yeni dahil olan bir editör, kendisinden önceki editörün vermiş olduğu herhangi bir kararı, ciddi bir sorun tespit etmediği müddetçe değiştirmemelidir.
• Editör, bildirilen veya şüphelenilen kötüye kullanımı yayıncı ile birlikte inceleyip değerlendirerek yayınlanan makalelerin güvenilirliğini korumaya yönelik önlemler almalıdır.
• Bu tür önlemler genellikle makale veya rapor yazarıyla temasa geçmeyi ve ilgili şikâyet veya iddialara gereken önemi vermeyi içereceği gibi ilgili kurumlara ve araştırma organlarına yapılacak iletişimleri de içerebilir.
• Editör, intihal gibi suistimallerin tespiti için ayrıca yayıncı imkânlarını uygun şekilde kullanmalıdır.
Bir editör, hakemlerle yürüteceği süreçte aşağıdaki ilkelere uygun davranmalıdır:
1. Hakem seçiminde, mutlaka çalışmanın konusunu dikkate almalıdır
2. Hakemlere, yürütecekleri süreçle ilgili bilgilendirmelerde bulunmalıdır
3. Yazar ve hakem arasında bir çıkar çatışması mevcutsa müdahale etmelidir.
4. Makaleyi inceleyecek hakemlerin kimliklerini kesinlikle gizli tutulmalıdır.
5. Hakemlerin, makaleleri bilimsel etik ilkelerine uygun ve tarafsız olarak değerlendirebilmesi için destek olmalıdır.
6. Hakemlerin performansını artırıcı adımlar geliştirmelidir.
7. Bilim dışı ve kaba hakemlik yaklaşımlarını engellemelidir
8. Derginin sahip olduğu hakem havuzunu sürekli olarak genişletmek için çaba sarf etmelidir.
Muhtemel Suiistimal ve Görevi Kötüye Kullanmaya Karşı Tedbirler:
• Editörler, muhtemel suiistimal ve görevi kötüye kullanma girişimlerine yönelik önlemler almalıdır. Bahsedilen girişimlerin tespit edilmesinde ve değerlendirilmesinde aktif olarak rol almalıdır. Bir soruşturma yürütülecekse mutlaka objektif ve titiz davranmalıdır. Yürütülen soruşturmanın sonuçları mutlaka ilgililere iletilmelidir. Makale ile alakalı etik yönden bir şüphe ortaya çıkarsa
COPE’nin Akış Şemaları takip edilmelidir.
Fikri Mülkiyet Haklarının Korunması: Dergide yayınlanan tüm yazıların fikri mülkiyet haklarının ve bu hakların ihlal edildiği durumlarda dergi ve yazar(lar)ın haklarının korunmasından editörler sorumludur. Ayrıca editörler, yayınlanan tüm makalelerin içeriğinin diğer yayınların fikri mülkiyet haklarını ihlal etmemesi için gerekli önlemleri almalıdır. JOSSE,
COPE'nin "Fikri Mülkiyet Politikaları ve Prosedürlerini" destekler.
Şikayetler ve İtirazlar: Editörler, yazarlardan, hakemlerden veya okuyuculardan gelen şikayetleri incelemeli, açıklayıcı ve aydınlatıcı bir şekilde yanıtlanmalıdır. Şikayet ve İtiraz davaları, derginin Yayın Kurulu tarafından
COPE Yönergeleri kapsamında ele alınır. İtirazlar, makalenin bilimsel içeriğine dayanmalıdır.
3. Hakem için Etik İlkeler • Makale değerlendirme sürecinin editörün sorumluluğunda olduğunu beyan eder.
• Editör kararlarının bağımsız olduğunu beyan eder.
• Çıkarsız iletişimin gücünü kullanır.
• Hedef kitlesini doğru yönlendirmekle yükümlüdür.
• Dergi sayfasında dergiye açık, elektronik ve ücretsiz erişim sağlar.
• Yayınlanan her makalenin mülkiyetini ve telif hakkını korur.
• Yayınlanan her makalenin arşivlenmesini üstlenir.
• Etik olmayan bir sorunla karşılaşırsa yazar(lar) ile iletişim kurar.
Tarafsızlık ve Objektiflik: Başvuruların tamamı içeriklerine göre değerlendirilecek ve değerlendirmeler objektif olarak yapılacaktır. Makalenin içeriğinin ötesine geçen eleştiriler/ değerlendirmeler uygun değildir. Buna yazara yönelik her türlü kişisel eleştiri de dahildir. Makaleler, yazarların cinsiyeti, dini inançları, etnik kökeni, ırkı, milliyeti veya siyasi görüşlerine bakılmaksızın entelektüel içeriklerine göre değerlendirilir.
• Hakemler, makalenin içeriğine ilişkin eleştirilerini açık bir şekilde ve faydalı argümanlarla belirtmelidir. Hakemler, makalede yer almayan, incelenen konuyla ilgili yayınlanmış çalışmalara da işaret etmeli ve yayının kalitesini arttırmaya çalışmalıdır. Ayrıca, eğer biliniyorsa, incelenen katkının yayınlanmış başka bir çalışmayla olan güçlü benzerliklerine veya örtüşmelerine yayın kurulunun dikkatini çekmekle yükümlüdürler.
• Hakemlere değerlendirmesi için gönderilen makaleler gizli belgeler olarak kabul edilmelidir. JOSSE Yayın Kurulu’nun izni ve onayı olmadan bu makaleler üçüncü şahıslarla paylaşılamaz ve tartışma konusu edilemez. Yayınlanmamış makalelerin içeriği ilgili yazarın izni olmadan hakemler tarafından başka bir çalışmada kullanılamaz.
• Hakeme verilen zaman dilimi içerisinde çalışmanın değerlendirilmesi yapılıp, sonuçlar sisteme yüklenmelidir. Bu yaklaşım hem derginin yayın süreci için hem de araştırmacının akademik istek ve beklentilerinin gerçekleşmesi için önemlidir. Hakem, makalenin incelemesini kendisine verilen süre içerisinde tamamlamasının mümkün olmadığına kanaat getirirse, makalenin başka bir hakeme gönderilebilmesi için bu bilgiyi editöre iletmelidir.
• Değerlendirilmekte olan çalışma ile alakalı editörlerin fark etmediği etik dışı durumlar hakemler tarafından tespit edilirse, derhal dergi editörlerine iletilmelidir.
• Tam olarak okunmadan veya özensiz bir şekilde incelenerek raporlanan makalelerin, sonraki süreçte alacağı eleştirilerde ve hukuki yaptırımlarda hakemin kendisinin mağdur olmaması için gerekli özen gösterilmelidir.
• Hakemler değerlendirmelerini çevrimiçi DergiPark sistemi üzerinden yürütürler. DergiPark hakemlik süreçleri için bkz.
“Hakemin Süreç Ekranları”.Sosyal Bilimler ve Eğitim Dergisi (JOSSE), hakemlerimizin gönüllü desteği ile ve ücretsiz olarak yayın hayatına devam etmektedir. Hakemlik isteği yollanan alan uzmanlarının mümkün olduğunca bu görevi yerine getirmeleri beklenmektedir. Bu nedenle hakemlik rolünü gerekçesiz şekilde yerine getirmedikleri ya da özensiz hakemlik yaptıkları taktirde ilk olarak ilgili alan uzmanlarına 1 yıl boyunca yeniden hakemlik daveti gönderilmeyecek ve aynı süre zarfında yollayacakları çalışmalar da değerlendirmeye alınmayacaktır. İkinci kez hakemliği kabul etmemeleri, özensiz hakemlik yapmaları ya da etik olmayan bir yaklaşım sergilemeleri durumunda ise bir daha hakemlik davetinde bulunulmayacak ve çalışmaları kesinlikle değerlendirmeye alınmayacaktır.
Hakem İncelemesi
Tüm dosyaları sisteme yüklenmiş olan, belirlenen yayın ilkeleri ve yazım kurallarına uygun olan makaleler ise değerlendirmek üzere editör kurulu tarafından belirlenen en az iki hakeme gönderilir. Bu süreç çift kör hakemlik olarak devam ettirilir. Süreç boyunca yazar ve hakem bilgileri her iki taraf için de gizli tutulmaktadır. Hakemler uzmanlık alanlarına göre makalelerin değerlendirilme süreci için editör kurulu tarafından seçilir. Hakem dönüşleri de değerlendirme raporları veya ilgili düzenleme dosyaları ile sistem üzerinden editöre iletilir.
Hakemlik sürecinde, yazarlar ve hakemler doğrudan iletişime geçmemekte, gerekli iletişim editörler tarafından DergiPark e-posta aracılığıyla sağlanmaktadır. Hakem raporlarının yazara, yazar düzenlemelerin hakeme iletilmesi editör kurulu tarafından gerçekleştirilir.
Yayımlanma• En az iki hakemin "yayımlanabilir" görüşünü alan makaleler yayın aşamasına alınarak Yayın Kurulu’nun belirlediği sıraya göre
WEB sayfamızda açık erişimli olarak yayımlanır. Hakemler tarafından olumlu görüş almış olsa dahi makalelerin yayımlanması yayın kurulu kararına bağlıdır.
• Sosyal Bilimler ve Eğitim Dergisi (JOSSE), değerlendirilmek ve yayınlanmak üzere gönderilen tüm makaleler, özgünlük, etik durumlar ve faydalı katkılar için en az çift kör hakem incelmelerine tabi tutulur. Editör ve hakem kararları dergide makalelerin yayımlanmasında tek araç ve nihai olacaktır.
Makalenin Geri Çekilme Durumu
Dergimize gönderilen makalelerin geri çekilme durumu için DergiPark kuralları ile uyumlu devam etmektedir.
Yayınlanmayan Makale Geri Çekme
• Makaleler yalnızca resmi olarak yayımlanmamışlarsa geri çekilebilir. Bir makaleyi geri çekmek için yazarlar, makalenin neden geri çekilmesi gerektiğine dair derinlemesine bir açıklama içeren açık ve kısa bir mektup yazmalıdır. Mektup tüm yazarlar tarafından imzalanmalıdır. Dergi, intihal, dolandırıcılık amaçlı veri kullanımı veya diğer etik kuralların ihlali nedeniyle bir makaleyi geri çekme hakkını saklı tutar.
• Web sitesinde resmi olarak yayınlanan makaleler geri çekilebilir. Yazının yerine yazarlar tarafından imzalanan “Geri Çekme: [makale başlığı]” başlıklı bir not sonraki sayının bir parçası olarak web sitesinde yayınlanacaktır. Orijinal bağlantı makaleyi içerecek ancak bir filigran içerecek ve notun önünde yer alacaktır. HTML sürümü kaldırılacaktır.
Etik Olmayan Davranış: JOSSE'de yukarıda belirtilen etik sorumluluklar dışında herhangi bir etik dışı davranış veya içerikle karşılaşırsanız, lütfen josseducation@gmail.com adresine e-posta göndererek dergiyi bilgilendiriniz.
YAYIN POLİTİKASI
Yayın Aralığı: JOSSE Mayıs ve Ekim aylarında olmak üzere yılda iki sayı olarak yayımlanmaktadır.
Yayın Dili: Mayıs 2023 tarihinden itibaren sadece yazım dili İngilizce olan çalışmalar değerlendirmeye alınacaktır.
Makale Gönderimi• Makalelerin İngilizce olarak gönderimi ve takibi DergiPark sistemi
WEB sayfamızdan bütün süreç elektronik olarak yapılmaktadır.
• Yazarların öncelikle DergiPark sistemine araştırmacılar için web adresinden kayıt olmaları gerekmektedir. Kayıtlı olan yazarlar için Sosyal Bilimler ve Eğitim Dergisinin Makale Gönder adımları takip edilmelidir. Yazarların makale gönderme aşamasından önce derginin ana sayfasından yer alan Amaç ve Kapsam, Araştırma ve Yayın Etiği, Yazım Kuralları
(APA 7) ve diğer bölümleri incelenerek dikkate alınmalıdır. Araştırmacılar makaleleri için derginin Makale Şablonunu kullanmalıdır.
Ön KontrolMakalelerin, değerlendirme aşamasına geçmeden önce yazım kuralları, benzerlik raporu, etik kurul raporu ve telif hakkı formu dosyalarının olması ve uygunluğu açısından editör kurulu tarafından incelenir. Yayın ilkeleri ve yazım kurallarına uymayan, eksik dosyası olan makaleler düzeltilmesi ve tamamlaması için Ön Kontrol aşamasında yazara iade edilir.
• Sorumlu yazar
Çevrimiçi Dergi Sistemi üzerinden makale başvurusunu gerçekleştirir.
•Makaleler mutlaka dergi MAKALE
ŞABLON' una ve
APA 7 kurallarına göre göre hazırlanmalıdır.
Dergiye makale yüklenirken Telif Hakkı Formu ve Yazar Katkı Formu doldurulup imzalanarak pdf şeklinde ilgili alana eklenmelidir.
İntihal Politikası• Makaleler öncelikle intihal programında taranır(iThenticate veya Turnitin) ve kaynakça hariç %20’nin üzerinde benzerlik olduğunda geri iade edilir. Bir makalenin intihal taraması DergiPark tarafından yapılmaktadır. Aynı zamanda yazar tarafından benzerlik raporu yüklenebilir.
Akademik Sahtekârlık olarak kabul edilen intihal davranışının sonuçları tamamen yazarı ilgilendirmektedir. JOSSE fikir haklarını koruma konusunda hassastır. Bu davranışı teşvik etmeyi de ilke olarak benimsemiştir. Bir makale içerisinde intihal mevcutsa o çalışmanın kalitesi ve yeniliği tartışmaya açıktır. Kaliteli bir akademik çalışma üretmek isteyen yazarın intihalden kaçınması ve etik ilkelere uyması beklenir. İnceleme aşamasında olan ya da yayınlanmış bir çalışmada intihal yapıldığı tespit edilirse durum ilgili Alan Editörü ve Yayın Kurulu tarafından incelenir. Ardından yazarla irtibat kurularak 20 gün içerisinde konuyla ilgili açıklama talep edilir. Yazardan bir dönüş sağlanmaz ise yazarın üyesi bulunduğu kurum ya da kuruluşla iletişime geçilerek iddianın incelenmesi istenir. Dergi bünyesinde gerçekleştirilen inceleme ve ilgili kurum-kuruluştan gelen rapor dâhilinde karar verilir. COPE'nin;
"sunulan bir makalede intihal" ya da
"yayınlanmış bir makalede intihal" e durumunda takip ettiği akış şeması da dikkate alınır.
• Değerlendirmeye sunulan tüm makaleler, intihal programında taranmasının ardından ilgili editörler ve ön incelemeci tarafından titizlikle okunup, akademik ve etik açıdan derginin yayın politikasına, kapsamına ve temasına uygun olup olmadığı tespit edilir. Uygun olmadığı saptanan çalışmalar, bir sonraki değerlendirme aşamasına tâbi tutulmadan gerekçesi belirtilerek yazarına iade edilir. Editör kurulu, orijinal olmayan veya makale yazım kurallarına uygun olarak hazırlanmamış makaleleri reddetme hakkını saklı tutar. İade ve ret edilen çalışmalar tekrar değerlendirmeye alınmaz. Ön kontrol süreci 4-12 hafta arası bir zaman diliminde gerçekleşir. Makale bu aşamada "sekreterde" durumunda görünür. Sekreterde aşamasındayken, yazar tarafından makalenin durumuyla ilgili gönderilen mesajlara yanıt verilmez.
Makaleyi Geri Çekme:
• Makalenin geri çekilmesi hakkı DergiPark tarafından izlenen sürece göre sürdürülmektedir.
Değerlendirme
• Hakem değerlendirmesi, editörün editoryal kararlar almasına yardımcı olur ve yazarla yapılan editoryal iletişimler yoluyla da yazara makaleyi geliştirmede yardımcı olabilir.
Bilimsel açıdan incelenen makaleler;
• Her hakem tarafından "yayımlanabilir" raporu verildiği takdirde yayımlanır.
• Hakemlerden biri "yayımlanabilir", diğeri "yayımlanamaz" raporu verdiği takdirde makale üçüncü bir hakeme gönderilir ve üçüncü hakemin raporu doğrultusunda karar verilir.
• Hakemlerin düzeltme öngörmesi halinde, makale yazara gerekli düzeltmeleri yapması için geri gönderilir. Yazar tarafından düzeltmeler en geç bir ay içinde yapılarak dergiye iletilir. Düzeltilmiş makale yeniden hakemlerce değerlendirmeye alınır. Makale değerlendirme aşamasında hakem görüşüne yazar tarafından itiraz gelmesi halinde, başka bir hakem görüşüne başvurulur.
• Hakemlerden biri veya her ikisinin de "düzeltmelerden sonra yayımlanabilir" raporu verdiği takdirde, makaleler gerekli düzenlemeler yapılmak üzere yazarlarına geri gönderilir.
• İki hakemin olumlu görüşünü alan makaleler yayın kurulu kararı ile kabul edilebilirken, iki hakemin olumsuz görüş bildirdiği makaleler ise reddedilir.
• Dergimiz 2023 Mayıs itibariyle yalnızca İngilizce dillerinde yazılan bilimsel çalışmaları değerlendirmeye almaktadır. İngilizce makaleler akademik bir üslupla ve dil kurallarına göre hazırlanmamışsa ilgili makale ön incelemede reddedilir. Bu tür makaleler mutlaka profesyonel bir yaklaşımla hazırlanmalıdır.
Çift Kör Hakemlik: Hakem değerlendirmesi için organize edilen sistem, yazar ve hakemlerin birbirlerinin isimlerini görmesine imkân tanımamaktadır. JOSSE çift kör hakemlik prensibini benimser. Makalenin sisteme ilk yüklenişinde yazar ile ilgili bilgiler ve etik bilgilendirme makale metni içerisinde bulunmamalıdır. Çalışma, yayınlanması için onay aldıktan sonra son şekliyle yüklenmeden önce Ad-Soyad, Kurum Bilgileri (ENG), email ve
Orcid ID ve varsa Dipnot ve etik bilgilendirme şablonda belirtildiği üzere yazılmalıdır.
• Gönderilen her çalışmayı, ilgili alanda uzman olduğu düşünülen en az 2 hakem değerlendirir.
• Hakem değerlendirmesine hazırlanan makaleler, en geç 45 gün içinde değerlendirilip raporlanmak üzere alanla ilgili iki hakeme gönderilir. Hakemlerin davete yanıt vermemeleri durumunda, 15 günlük ek zaman diliminde yanıt verebilmeleri için hakemlere davet yeniden gönderilir. Davet, hakemlerden biri ya da ikisi tarafından kabul edilmezse, çalışmanın üç hakem tarafından değerlendirilebilmesi için davet yeni hakemlere iletilir. Kitap İncelemesi türündeki çalışmalar için de iki hakem değerlendirmesi gereklidir.
• 45 gün içerisinde hakemler çalışmayı değerlendirmezse, 15 gün ek süre verilir. Hakemler değerlendirmelerini JOSSE yayın kurulu tarafından oluşturulmuş
Hakem Değerlendirme Formu üzerinden gerçekleştirirler.
• Hakemler, ilgili makaleyi; özgünlük, alana sağladığı katkı, kullanılan yöntemin etkinliği, etik kurallara uygunluğu, bulguların ve sonuçların bütünsel olarak sunumu, konuyla ilgili kaynak ve literatürü araştırma düzeyi, kullanılan üslûp ve dil açılarından değerlendirerek; “Majör Revizyon”, “Minör Revizyon”, “Reddet”, “Kabul Et” şeklinde raporlar.
• Yapılan değerlendirmeler neticesinde en az iki hakem tarafından “yayınlanabilir” kararı verilen makale kabul edilir ve yayın için en uygun sıraya alınır. Yayın tarihi ile ilgili nihai kararı şef editör verir. Hakem değerlendirmelerinden ikisinin olumsuz olması halinde makale, yazarına ilgili raporlar ile iade edilir.
• Düzeltme önerilen makalelerin yazar tarafından gerekli kontrol ve düzeltmeleri yapılarak 30 gün içerisinde sisteme tekrar yüklenmesi talep edilir. Bu süre içinde yüklenmeyen makaleler sistemden kaldırılır.
• Yazım ve dil kontrolü bu adımda yazardan gelen düzeltilmiş versiyon üzerinden yayın öncesi yapılır.
• Dergiye gönderilen yazıların yayınlanıp yayınlanmayacağı konusunda en geç 12 ay içerisinde karar verilir ve çalışma sahibi bilgilendirilir.
• Kurum bazında çeşitlilik sağlamak için bir sayıda aynı kurumdan çok fazla makale yayınlamamaya özen gösterilmektedir.
• Makalenin birden fazla yazarı varsa, bu yazarların isimleri makale yükleme sistemine makale yüklenirken girilmelidir. Eğer yazar isimleri eksik girildiyse sadece ön inceleme aşamasında yazar ismi eklenilmesi için dergiden talepte bulunulabilir. Hakem sürecinde olan ya da kabul edilen makalelere yeni yazar ismi eklenmemektedir.
• Makalenin tüm hakları yazara aittir. Bu çerçevede, yazar eserin telif hakkını elinde tutar ve ilk yayımlama hakkını dergiye verir.
• Dergimiz tüm yazarlara karşı eşit mesafededir. Lütfen herhangi bir çalışmanın yayınlanması için ayrıcalık talebinde bulunmayınız. Hiçbir makalenin yayınlanmasıyla ya da yayınlanma tarihiyle ilgili garanti verilmez. Kabul yazısı talebiyle çalışmanızın değerlendirmeye alınmasını teklif etmeyiniz. Bu şartlar editörler kurulu üyeleri için de geçerlidir.
Düzenleme
• Kabul edilen makalelerin son versiyonu, yayın öncesi taslağın (galley proof) hazırlanması için mizanpaj editörüne gönderilir. Yazarlardan, makalelerinin dizgisi hazırlanmış taslaklarını son kontrol için yayın öncesinde incelemeleri istenir.
• Yayın öncesi son versiyonu incelemesi için Dil Editörüne gönderilir.
• Tüm makaleler, nihai formlarında DOI numarası almış ve çevrimiçi olarak pdf dosyaları halinde yayınlanır. İlgili veri tabanlarında bu şekilde indekslenir.
ARŞİV POLİTİKASI
• JOSSE’de yayınlanan tüm makalelerin korunmasının ve kalıcı şekilde erişilebilmesinin sağlanması için çalışmalar; ulusal bir arşiv olarak mevcut bulunan ve aynı zamanda
LOCKSS’ ın içerikleri toplayıp koruması ve sunmasına imkân sağlayan
DergiPark ARŞİV altyapısında saklanmaktadır. Ayrıca, yazarların makalelerinin son hallerini
Open Archives Initiative standartlarına uyum sağlayan açık arşivlerde saklamaları tavsiye edilir.
AÇIK ERİŞİM POLİTİKASI
• JOSSE açık erişim politikası benimsemektedir. JOSSE, Budapeşte Açık Erişim Girişimi'ni desteklemektedir. Bilimsel literatüre daha geniş ve daha kolay erişimin birçok derecesi ve türü vardır. Bu bildirgede açık erişim, “bilimsel literatürün İnternet aracıyla finansal, yasal ve teknik bariyerler olmaksızın, erişilebilir, okunabilir, kaydedilebilir, kopyalanabilir, yazdırılabilir, taranabilir, tam metne bağlantı verilebilir, dizinlenebilir, yazılıma veri olarak aktarılabilir ve her türlü yasal amaç için kullanılabilir olması” anlamında kullanılmıştır. Çoğaltma-dağıtım üzerindeki kısıtlama ve bu alandaki telif hakkı rolü; kendi çalışmalarının bütünlüğünü kontrol etmeleri, düzgün şekilde tanınmaları ve alıntı yapılabilmeleri için yazarlara verilmelidir. Bu açıklamalara dayanarak JOSSE yayın kurulu tarafından kabul edilen açık erişim politikalarını;
https://www.budapestopenaccessinitiative.org/read/turkish-translation/ https://www.budapestopenaccessinitiative.org/boai10/turkish-translation/ https://www.budapestopenaccessinitiative.org/boai20/boai20-turkish-translation/ adreslerinde bulabilirsiniz.
Sosyal Bilimler ve Eğitim Dergisi (JOSSE), hiç bir kurum veya kuruluştan yardım ve destek almamaktadır.
Telif Hakkı: Dergide yayımlanan makalelerin tüm yayın hakları JOSSE aittir. JOSSE yazılı izni olmaksızın dergide yayımlanan bir makale herhangi bir şekilde başka bir yayında tekrar basılamaz.